مدل - Open Systems Interconnection
در سال 1984 سازمان ISO جهت ایجاد مدلی استاندارد برای پروتکل های شبکه کامپیوتری، اقدام به معرفی مدل OSI نمود. این مدل که به عنوان مدل مرجع برای عملیات ارتباطات شبکه ای مورد استفاده قرار می گیرد از هفت لایه برای تشریح فرآیندهای مربوط به ارتباطات استفاده می کند. شکستن وظایف شبکه به قسمت های کوچکتر که در اینجا لایه نامیده می شوند باعث می شود مجموعه ای از پروتکل های پیچیده به قسمت های کوچک تقسیم شده تا بحث در مورد مفاهیم، نحوه اجرا و پیاده سازی و مهمتر از همه اشکال زدایی را آسانتر نماید.
همچنین این نوع تقسیم بندی باعث می شود که هر کارشناس و یا شرکت سازنده بتواند تمرکز خود را روی لایه مورد نظر گذاشته و محصول مربوطه را بطور مستقل پیاده سازی نماید و پیاده سازی لایه های دیگر را بر عهده سایر متخصصین و شرکت ها گذارد. مدل اتصال متقابل سامانههای باز یا Open Systems Interconnection model که به اختصار OSI نامیده می شود، توصیفی مفهومی و مجرد از لایههایی است که دو یا چند سیستم مخابراتی یا شبکه کامپیوتری از طریق آن به یکدیگر متصل میشوند. مدل OSI سعی بر توضیح چگونگی ارتباط دو سیستم انتقال اطلاعات بر پایه انواع رسانه ها در یک شبکه کامپیوتری را دارد.
مدل OSI یک معماری شبکه نیست، چون هیچ سرویس یا پروتکلی در آن تعریف نمیشود. بلکه یکی از مدلهای استاندارد و پذیرفته شده است که برای طراحی یا توصیف شبکههای مخابراتی به کار میرود. این مدل دارای هفت لایهاست. در این مدل بالا ترین لایه، لایه ۷ و پایین ترین لایه، لایه ۱ است.
لایه ۱: لایه فیزیکی
لایه ۲: لایه پیوند داده
لایه ۳: لایه شبکه
لایه ۴: لایه انتقال
لایه ۵: لایه جلسه
لایه ۶: لایه نمایش
لایه ۷: لایه کاربرد
لایه فیزیکی (physical) وظیفه انتقال بیتها از طریق کانال مخابراتی را عهده دار میشود. مسائل طراحی در این لایه عمدتاً از نوع فیزیکی، الکتریکی، تایمینگ، رسانه فیزیکی انتقال است.
وظایف لایه پیوند داده (data link) به ترتیب زیر است:
رفع خطاهای فیزیکی
فریم بندی دادهها
هماهنگی بین سرعت گیرنده و فرستنده
کنترل دسترسی به کانال مشترک
انتقال مطمئن داده از طریق محیط انتقال
تقویت کننده داده
وظایف لایه شبکه (network) به ترتیب زیر است:
کنترل عملکرد زیر شبکه
مسیر یابی
کنترل گلوگاهها
کیفیت سرویس دهی
پیوستن به شبکههای ناهمگن
وظایف لایه انتقال (transport) به ترتیب زیر است:
شکستن دادهها برای لایههای پایین تر
تعیین سرویسهای لایه جلسه
رایجترین نوع اتصال داده کانال نقطه به نقطهاست و بدون خطاست
وظایف لایه جلسه یا نشست (session) به ترتیب زیر است:
برقراری جلسه
مدیریت جلسه
ارائه سرویسهای کنترل دیالوگ، مدیریت نشانه، همگام سازی
خاتمه دادن به جلسه
لایه نمایش (presentation) وظیفه مدیریت ساختار پیامها را برعهده دارد و در اصل برای آن استاندارد سازی میکند.
لایه کاربرد (application) شامل مجموعه پروتکلهایی جهت وب (HTTP)، انتقال فایل (FTP)، انتقال خبر (NNTP)، و پست الکترونیک (پوپ و قرارداد ساده نامهرسانی) است. برنامههای کاربردی نظیر مرورگرهای اینترنتی، برنامههای مدیریت ایمیل و... در این لایه قرار میگیرند و به صورت کلی واسط بین کاربر و دنیای شبکه میباشد.